PN-EN 16450:2017-05 - wersja angielska

W działaniach spełniających wymagania dyrektywy UE dotyczącej jakości powietrza, metody odniesienia do pomiaru stężenia masowego pyłu podane w dyrektywie 2008/50/WE [1] w praktyce nie są powszechnie stosowane na potrzeby typowych sieci monitoringowych. W sieciach tych stosuje się zwykle automatyczne systemy do pomiarów ciągłych (AMS), takie jak układy wykorzystujące mikrowagi oscylacyjne, osłabienie wiązki promieni beta czy techniki optyczne in-situ. Takie AMS są na ogół w stanie dostarczać uśrednione wyniki pomiaru 24-godzinnego w zakresie pomiarowym do 1 000 μg/m3 i uśrednione wyniki pomiaru 1-godzinnego w zakresie do 10 000 μg/m3; objętość powietrza w tych wynikach odnosi się do warunków otoczenia w pobliżu wlotu.
Wartości średnie 1-godzinne mogą być wykorzystywane w:
a) bezpośrednich komunikatach podawanych do publicznej wiadomości;
b) gromadzeniu danych do ustalania średnich dobowych lub rocznych wartości stężenia na potrzeby raportowania dochowania odnośnych przepisów.
UWAGA Przepisy krajowe mogą – zależnie od celów – wymagać innej podstawy czasowej uśredniania (np. miesięcznej).
Dyrektywa 2008/50/WE dopuszcza używanie takich systemów po wykazaniu ich równoważności z metodą odniesienia, tj. po wykazaniu, że systemy te spełniają Cele Dotyczące Jakości Danych dla pomiarów ciągłych. Wytyczne do wykazania równoważności są podane w [2]. Niniejsza Norma Europejska ustala minimalne wymagania sprawności i procedury badawczej w badaniu typu przeprowadzanym dla odpowiedniego systemu AMS do oznaczania pyłu. Norma obejmuje ocenę jego równoważności z metodą odniesienia, jak stanowi to dyrektywa 2008/50/WE. W dalszej swej treści niniejsza Norma Europejska określa minimalne wymagania co do permanentnej procedury zapewnienia i kontroli jakości (QA/QC) systemu AMS uruchamianego w warunkach terenowych. Wymagania te są niezbędne do zapewnienia dotrzymania niepewności mierzonych wartości stężenia w wymaganych granicach w dłuższych okresach ciągłego monitoringu terenowego; poza tym obejmują procedury utrzymania, kalibracji i sprawdzeń kontrolnych.
Określono dodatkowe procedury ustalania, czy w okresach dłuższych niż pięć lat utrzymywana jest równoważność przyrządu z metodą odniesienia na tle ewentualnych zmian klimatu i zanieczyszczenia. Na koniec w niniejszej Normie Europejskiej podano zharmonizowane wymagania i procedury dotyczące obróbki i walidacji surowych danych pomiarowych używane do zestawiania dziennych lub rocznych średnich wartości stężenia. Doświadczenie w zakresie obecnych metod obróbki i walidacji danych w podobnych systemach AMS pokazuje, iż stosowanie różnych sposobów obróbki i walidacji danych może prowadzić do znacznych różnic w relacjonowanych wynikach dla podobnych zestawów danych [3]. Wymagania co do zakresu i niepewności mogą nie mieć zastosowania w przypadkach stosowania normy do celów innych niż pomiary wymagane przez Dyrektywę 2008/50/WE. Niniejsza Norma Europejska zawiera informacje dla różnych grup użytkowników. Rozdziały 5 i 6 i Załącznik A zawierają ogólne informacje na temat zasad dotyczących automatycznych systemów do pomiarów ciągłych do oznaczania pyłu oraz odnośnego wyposażenia. Treść Rozdziału 7 i Załączników B i C jest skierowana szczególnie do firm i pojedynczych laboratoriów badawczych wykonujących badania typu dla automatycznych systemów do pomiarów ciągłych do oznaczania pyłu. W tych rozdziałach zawarto informacje o:
c) warunkach prowadzenia badania typu, procedurach badawczych i wymaganiach badania;
d) wymaganiach dotyczących działania układu;
e) ocenie wyników badania typu;
f) szacowaniu – w oparciu o wyniki badania typu – niepewności wyników pomiarów wykonywanych za pomocą automatycznych systemów do pomiarów ciągłych do oznaczania pyłu.