Zakres
W niniejszej Normie Europejskiej opisano metodę wyznaczania stężeń masowych frakcji PM10 lub PM2,5 pyłu zawieszonego w powietrzu atmosferycznym poprzez pobieranie próbek pyłu na filtry i określanie ich masy za pomocą wagi.
Pomiary prowadzone są przy użyciu próbników z wlotami o konstrukcji podanej w Załączniku A, działających przy nominalnym strumieniu objętości 2,3 m3/h przez nominalny okres pobierania próbki 24 h. Wyniki pomiarów podaje się w μg/m3; objętość powietrza, której dotyczy wynik, to objętość dla warunków otoczenia panujących w pobliżu wlotu w czasie pobierania próbki.
Zakres stosowania niniejszej Normy Europejskiej wynosi od ok. 1 μg/m3 (czyli granicy wykrywalności standardowej metody pomiaru przyjętej jako jej niepewność) do 150 μg/m3 dla PM10 i 120 μg/m3 dla PM2,5.
UWAGA 1 Pomimo że Norma Europejska nie ma walidacji dla wyższych stężeń, zakres jej stosowania można z powodzeniem rozszerzyć do stężeń w powietrzu atmosferycznym równych ok. 200 μg/m3, o ile będzie się stosować właściwe materiały filtracyjne (patrz 5.1.4).
W niniejszej Normie Europejskiej opisano procedury i podano wymagania co do stosowania tzw. próbników sekwencyjnych, wyposażonych w zmieniacz filtrów, przewidzianych do wydłużonej samodzielnej pracy. Mimo że próbniki sekwencyjne są powszechnie stosowane do pomiaru stężeń pyłów PM10 lub PM2,5 w powietrzu atmosferycznym w całej Unii Europejskiej, to używanie próbników z pojedynczym filtrem nie jest wyeliminowane przez niniejszą Normę Europejską.
W niniejszej Normie Europejskiej nie podano procedur wykazywania równoważności próbników innych typów, np. wykorzystujących odmienny mechanizm rozfrakcjonowywania cząstek aerozolowych i/lub pracujących przy innych strumieniach objętości powietrza. Takie procedury i wymagania są szczegółowo podane w Guide to the Demonstration of Equivalence of Ambient Air Monitoring Methods [11]; dla automatycznych układów ciągłego monitorowania ilości pyłu – patrz CEN/TS 16450:2013.
Obecna Norma Europejska jest odzwierciedleniem ewoluowania wcześniejszych Norm Europejskich (EN 12341:1998 i EN 14907:2005) poprzez opracowanie próbnika na strumień objętości 2,3 m3/h z uwzględnieniem ograniczeń co do temperatury filtru podczas pobierania próbki i po pobieraniu oraz możliwości monitorowania temperatury w krytycznych miejscach układu do pobierania próbki. Zaleca się zamawiać aparaturę w pełni spełniającą obecną Normę Europejską. Z drugiej strony starsze wersje próbników na strumień objętości 2,3 m3/h, w których nie stosuje się chłodzenia powietrzem osłonowym, nie ma możliwości ochładzania filtrów po pobraniu próbki lub nie ma możliwości monitorowania temperatury w najważniejszych miejscach układu do pobierania próbki, mają specjalny status, jeśli chodzi o ich stosowanie jako próbniki wzorcowe; dawniejsze wyniki uzyskane przy ich użyciu pozostają ważne. Dla celów pomiarowych i w badaniach równoważności próbniki te mogą dalej być w użyciu, pod warunkiem że do ich niepewności wprowadzona jest dodatkowa, należycie umotywowana poprawka (patrz Załącznik B).
Ponadto trzy konkretne układy do pobierania próbek – dwa próbniki do pyłu PM10 wg EN 12341:1998, tj. próbnik „z długimi dyszami” na strumień objętości 2,3 m3/h i próbnik na strumień objętości 68 m3/h, oraz głowica wlotowa PM2,5 na strumień objętości 30 m3/h wg EN 14907:2005 – także mają specjalny status, jeśli chodzi o ich stosowanie jako próbniki wzorcowe; dawniejsze wyniki uzyskane przy ich użyciu pozostają ważne. Dla celów pomiarowych i w badaniach równoważności próbniki te mogą dalej być w użyciu, pod warunkiem że do ich niepewności wprowadzona jest dodatkowa, należycie umotywowana poprawka (patrz Załącznik B).
